بررسی صفحه کاربرگ
ایجاد یک پروژه جدید
تعریف متغیر در SPSS
مقادیر یک متغیر
مشاهده متغیر تعریف شده
تغییر اطلاعات وارد شده
ذخیره سازی اطلاعات
ایجاد سطر یا Case جدید
ایجاد متغیر جدید
حذف سطر
حذف متغیر در SPSS

اولین گام برای کار با نرم افزار SPSS وارد کردن داده ها در صفحه مشخص شده توسط کادر قرمز میباشد. هنگامی که SPSS را اجراء میکنید صفحه کاربرگ بدون نام, باز شده و آماده وارد کردن متغیرها و مقادیر مربوط به آنها میباشد. اگر قبلاً با برنامههای صفحه گسترده مانند Excel , Lotus یا QuattroPro کار کرده باشید، با ساختار این صفحه کاملاً آشنا هستید.
صفحه کاربرگ از چند جزء مهم تشکیل شده است که در ادامه به بررسی تمامی جزئیات آن میپردازیم.
هر سطر یا رکورد شامل یک سری اطلاعات مربوط به موضوع تحقیق یا تحلیل میباشد. در SPSS سطر یا رکورد را Case مینامند.
یکی دیگر از اجزاء مهم در صفحه کاربرگ ستون است. هر ستون شامل یک سری اطلاعات یا مقادیر مربوط به یک متغیر میباشد.
یکی دیگر ازاجزاء مهم صفحه کاربرگ سلول نام دارد. مکان ورود دادهها را سلول میگویند. هر سلول محل تقاطع یک سطر و یک ستون است.
سطرها و ستونها و دادههای وارد شده در سلولها, یک پرونده را تشکیل میدهند. صفحه کاربرگ در SPSS برای تعداد کم دادهها بسیار مفید است. در صورت زیاد بودن تعداد دادهها و لزوم انجام برخی کارها روی آنها, مانند مرتب سازی, بهتر است ابتدا دادهها را در یک کاربرگ مانند Excel یا یک بانک اطلاعاتی مانند Access وارد کنید. سپس با آن دادهها در SPSS کار کنید.
[تصویر: 001.gif]

هر پرونده داده حداقل باید دارای یک ردیف داده (Case) باشد. اولین مرحله برای ایجاد یک پرونده داده, تعریف متغیرهای آن میباشد. برای ایجاد یک پرونده جدید منوی File را باز کنید.
منوی فرعی New را باز کنید.
روی گزینه Data کلیک کنید.
[تصویر: 002.gif]

مشاهده میکنید که صفحه کاربرگ جدید برای ورود دادهها باز شده است. در این صفحه متغیرها نامگذاری نشدهاند و با نام Var نمایش داده شدهاند.
تا زمانیکه متغیرها تعریف نشده باشند و دادهای در آنها قرار نگرفته باشد SPSS هیچ کاری برای شما انجام نمیدهد. اکنون برای تعریف متغیرها منوی View را باز کنید.
همانطور که توسط کادر قرمز مشخص شده است اکنون در قسمت Data View قرار داریم. برای وارد شدن به قسمت متغییرها روی گزینه Variables کلیک کنید یا بر روی برگهVariables View کلیک کنید.
[تصویر: 003.gif]

همانطور که مشاهده میکنید اکنون در قسمت Variable View قرار داریم. این پنجره نیز مانند صفحه کاربرگ میباشد. در این صفحه در ستون Name نام متغیر را وارد میکنیم. اکنون id را بعنوان نام متغیر وارد کنید.
در ستونهای بعدی این صفحه مشخصات دیگری مانند نوع متغیر (Type), مقادیر متغیر(Values), مقادیر غایب (Missing)، عرض ستون (Columns), تراز (Align)و نوع مقایسه اندازهگیری (Measure) قابل تغییر است. در این قسمت نوع متغیر بطور پیش‌فرض از نوع عدد انتخاب شده است.
برای تعریف نوع متغیر روی ستون Type کلیک کنید.
[تصویر: 004.gif]

روی دکمه … مشخص شده کلیک کنید.
[تصویر: 005.gif]

اکنون، پنجره دیگری برای تعیین نوع متغیر باز شده است. در این پنجره انواع مختلف داده‌ها نمایش داده شده است.
اولین گزینه Numeric است که جهت نمایش عدد بکار میرود. توسط گزینههای Width و Decimal Places میتوانید تعداد ارقام اعشار و اعداد صحیح را تعیین کنید. این ارقام با علامت . از یکدیگر جدا میشوند
اگر گزینه Comma را انتخاب کنید اعداد به همان صورت Numeric نمایش داده میشوند با این تفاوت که ارقام عدد صحیح سه رقم سه رقم با کاما , جدا میشوند.
اگر گزینه Dot را انتخاب کنید، عدد صحیح و اعشار با کاما , از هم جدا میشوند و ارقام صحیح سه رقم سه رقم با نقطه . از هم جدا میشوند.
با انتخاب گزینه Scientific notation ارقام به صورت نماد علمی نمایش داده میشوند.
اگر گزینه Date را انتخاب کنیدفرمتهای مختلف نوشتن تاریخ در جلوی این گزینه ظاهر خواهد شد که با انتخاب فرمت دلخواه میتوانید تاریخ را وارد کنید
با انتخاب گزینه Dollar علامت $ در سمت چپ عدد ظاهر خواهد شد و با توجه به فرمت انتخاب شده عدد با نقطه یا کاما جدا خواهد شد.
گزینه Custom Currencyنوعی عدد است که مقادیر آن بصورت یکی از فرمتهای دلخواه تعریف شده در برگه Currency در پنجره Options میباشد.
با انتخاب گزینه String میتوانید داده را به صورت رشته وارد کنید.توجه کنید که این نوع داده عدد نیست و نمیتوانید در محاسبات از آن استفاده کنید. حداکثر تعداد کاراکترهای این نوع داده نیز در قسمت Lengthتعریف میگردد.
روی دکمه OK کلیک کنید.
[تصویر: 006.gif]

در قسمت مشخص شده توسط کادر قرمز گزینههای Width و Decimals را مشاهده میکنید که در این پنجره نیز وجود دارد و میتوانید مقادیر آنها را تغییر دهید.
در قسمت Label میتوانید عبارتی را برای متغیر وارد کنید که در نمودارها و … این عبارت به جای نام متغیر ظاهر شود.
در قسمت Values برای مقادیر خاصی میتوانید حروف یا کلمه خاصی را وارد کنید تا در نمودار آن مقدار با این کلمه نمایش داده شوند. برای مثال به کلمه Male عدد 1 و به کلمه Female عدد 2 را اختصاص دهید تا در نمودار به جای دو عدد 1 و 2 دو عبارت Male و Female بر روی محور مختصات نمایش داده شود. پس برای چنین مواردی لازم نیست داده را از نوع String تعیین کنید و برای ورود اطلاعات هر بار کلمه Male یا Female را تایپ کنید فقط کافیست عدد 1 یا 2 را وارد کنید. اکنون برای تعریف یک مقدار بر روی ستون Values کلیک کنید.
[تصویر: 007.gif]

روی علامت … کنار این ستون کلیک کنید.
[تصویر: 008.gif]

روی جعبه متن جلوی گزینه Label کلیک کنید.
عدد 1 را وارد کنید.
[تصویر: 009.gif]

در قسمت Label یک نام دلخواه برای مقداری که میخواهیم تعریف کنیم وارد میکنیم برای مثال عبارت Var1 را تایپ کنید.
روی دکمه Add کلیک کنید.
[تصویر: 010.gif]

با این کار یک متن به نام Var1 تعریف کردهایم که برابر عدد یک میباشد. روی دکمه OK کلیک کنید.
[تصویر: 011.gif]

در قسمت داده Missing کلیک کنید.
[تصویر: 012.gif]

روی دکمه … کلیک کنید.
[تصویر: 013.gif]

اکنون میتوانید در این پنجره روش برخورد SPSS با مقادیر غایب را تعیین کنید. با انتخاب گزینه اول (No Missing Values) یعنی هیچ مقدار غایب در این پرونده وجود ندارد. با انتخاب گزینه Discrete Missing Values میتوانید حداکثر سه داده بهعنوان مقادیر غایب وارد کنید. گزینه Range Plus Discrete Missing Values با انتخاب این گزینه میتوانید دامنه مقادیر بین کوچکترین و بزرگترین عدد، به اضافه یک داده خارج از دامنه را به عنوان مقادیر غایب وارد کنید. روی دکمه Cancel کلیک کنید.
[تصویر: 014.gif]

روی میله لغزان کلیک کنید.
[تصویر: 015.gif]

برای تعیین تراز ستون روی ستون Align کلیک کنید.
[تصویر: 016.gif]

روی لیست بازشونده کلیک کنید.
مشاهده میکنید این لیست دارای سه گزینه میباشد که هر یک از این گزینهها نحوه قرارگیری دادهها در سلولها را مشخص میکنند. برای آنکه دادههای موجود در این ستون در سمت چپ ستون قرار بگیرند.روی گزینه Left کلیک کنید.
[تصویر: 017.gif]

برای تعریف عرض ستونها روی ستون Columns کلیک کنید.
در این قسمت میتوانید عرض ستونها را به دلخواه تغییر دهید. برای مثال روی دکمه افزایش مشخص شده برای اضافه شدن عرض ستونها کلیک کنید.
[تصویر: 018.gif]

مشاهده میکنید مقدار 8 به 9 تغییر پیدا کرده است. برای برگشت به کاربرگ روی برگه Data View کلیک کنید.
[تصویر: 019.gif]

مشاهده میکنید این متغیر به کاربرگ اضافه شده است. اکنون میتوان دادههای مورد نیاز را در این متغیر ذخیره نمود. در ادامه دو متغیر دیگر نیز به همین روش اضافه میکنیم.
در این قسمت برای راحتی کار قبل از ورود و ویرایش دادهها متغیرهای مورد نیاز برنامه را ایجاد کردهایم. برای ورود دادهها روی سلول مشخص شده کلیک کنید.
عدد 1 را وارد کنید.
[تصویر: 020.gif]

روی سلول opt کلیک کنید.
[تصویر: 021.gif]

عدد 1 را وارد کنید.
روی سلول test1 کلیک کنید.
[تصویر: 022.gif]

عدد 45 را تایپ کنید.
به همین ترتیب چندین عدد را برای مثال وارد میکنیم.
اکنون میخواهیم مقدار موجود در سلول مشخص شده را تغییر دهیم. برای این کار روی سلول مشخص شده کلیک کنید.
[تصویر: 023.gif]

عدد 5 را تایپ کنید.
مشاهده میکنید مقدار داخل سلول تغییر پیدا کرده است.
بعد از ورود دادهها و ویرایشهای لازم روی آنها باید پرونده را ذخیره کرد. بر روی دکمه Save File کلیک کنید.
[تصویر: 024.gif]

در ادامه در قسمت File Name عبارت file1 را بعنوان نام فایل وارد میکنیم
روی دکمه Save کلیک کنید.
[تصویر: 025.gif]

اکنون این پرونده با نام file1 و پسوند sav ذخیره شده است. اگر بخواهیم این پرونده را تحت یک نام دیگر یا در مکان دیگری مانند دیسکت ذخیره کنیم باید از گزینه Save as استفاده نماییم. برای این کار منوی File را باز کنید.
روی گزینه Save As کلیک کنید.
[تصویر: 026.gif]

با استفاده از بخش مشخص شده توسط کادر قرمز میتوانید شاخه یا درایوی که میخواهید فایل در آنجا ذخیره شود را تعیین کنیم. عبارت file2 را به عنوان نام جدید پرونده تایپ کنید.
[تصویر: 027.gif]

روی دکمه Variables کلیک کنید.
[تصویر: 028.gif]

در این پنجره میتوانید تعیین کنید که کدام متغیرها ذخیره شوند. اگر بخواهید دادههای متغیر Opt ذخیره نشود کافیست روی مربع قسمت Keep این متغیر کلیک کنید. با استفاده از دکمه Keep All تمامی متغیرها انتخاب شده و توسط دکمه Drop All تمامی متغیرها حذف میشوند. برای تأیید تنظیمات باید روی دکمه Continue کلیک کنید و در صورتی که می‌خواهید انصراف دهید روی دکمه Cancel کلیک کنید. روی دکمه Continue کلیک کنید.
[تصویر: 029.gif]

اکنون عبارت Keeping 3 of 3 variables بالای نام فایل نمایش داده شده است. این عبارت نشان دهنده این است که سه متغیر از سه متغیر موجود در این فایل ذخیره میشوند. روی دکمه Save کلیک کنید.
[تصویر: 030.gif]

اکنون این پرونده با دو نام file1 و file2 ذخیره شده است.
اکنون میخواهیم در این پرونده یک سطر جدید ایجاد کنیم. برای این منظور باید روی سلولی از ردیفی که میخواهید سطر جدید در بالای آن قرار بگیرد کلیک کنید. برای مثال روی سلول مشخص شده کلیک کنید.
[تصویر: 031.gif]

روی دکمه Insert Case کلیک کنید. برای اجرای این دستور میتوانستید منوی Edit را باز کنید و گزینه Insert Case را انتخاب کنید.
[تصویر: 032.gif]

مشاهده میکنید یک سطر به کاربرگ اضافه شده است و میتوانید در این سطر مقادیر دلخواه خود را وارد کنید
برای افزودن یک متغیر جدید به صفحه کاربرگ روی سلولی که میخواهید متغیر جدید قبل از آن اضافه شود کلیک کنید. برای مثال روی سلول مشخص شده کلیک کنید.
روی دکمه Insert Variable کلیک کنید. برای اجرای این دستور میتوانستید منوی Edit را باز کنید و گزینه Insert Variable را انتخاب کنید.
[تصویر: 033.gif]

مشاهده میکنید که یک متغیر جدید به صفحه کاربرگ افزوده شده است.
برای حذف سطر یا رکورد ابتدا باید سطر مورد نظر خود را انتخاب کنیم. برای حذف سطر شماره سه روی شماره سطر که با کادر قرمز مشخص شده است کلیک کنید.
[تصویر: 034.gif]

منوی Edit را باز کنید.
روی گزینه Clear کلیک کنید.
[تصویر: 035.gif]

مشاهده میکنید که با اینکار سطر انتخاب شده، حذف شده است.
برای حذف یک متغیر یا ستون روی عنوان متغیر در صفحه کاربرگ کلیک کنید.
[تصویر: 036.gif]

در اینجا نیز میتوانیم با استفاده از منوی Edit و انتخاب گزینه Clear این متغیر را حذف کنیم. راه دیگر استفاده از دکمه Delete صفحه کلید میباشد. کلید Delete صفحه کلید را فشار دهید تا این متغیر حذف گردد.
[تصویر: 037.gif]

مشاهده میکنید متغیر مورد نظر از صفحه حذف شده است. برای حذف بیش از یک سطر یا ستون در زمان انتخاب سطر یا ستون, بهجای انتخاب یک سطر یا ستون, در حالیکه نشانگر ماوس را روی شماره اولین سطر یا عنوان اولین ستون قرار دادهاید, کلید سمت چپ را فشرده نگه دارید و سپس آنرا روی بقیه سطرها یا ستونها حرکت دهید تا با هم انتخاب شوند. سپس با استفاده از کلید Delete از صفحه کلید یا فرمان Clear از منوی Edit میتوانید ردیفها یا ستونهای مورد نظر خود را حذف نمایید.
شما اکنون در پایان این بخش قرار دارید
[تصویر: 038.gif]

جهت ثبت سفارش به یکی از راه های ارتباطی زیر مراجعه فرمایید:

شماره تماس:09357258425

ایمیل:info@pajuha.ir